Nguyễn Văn Thanh sinh ra tại xã Phúc Thành, huyện Kim Thành, tỉnh Hải Dương [1],

Ông có bằng cử nhân quân sự.

Ngày 29 tháng 7 năm 1979, ông gia nhập Đảng Cộng sản Việt Nam. Ông có trình độ chính trị Cao cấp lí luận chính trị.

Năm 2009, ông được Thủ tướng thăng quân hàm từ Đại tá lên Thiếu tướng.[2]

Năm 2011, được bổ nhiểm giữ chức Chính ủy Quân chủng Phòng không - Không quân, Bí thư Đảng ủy Quân chủng phòng không - không quân.

Từ 2011 đến 2016, ông là Đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa 13 thuộc đoàn đại biểu thành phố Hà Nội, Thiếu tướng, Chính ủy Quân chủng Phòng không - Không quân, Bí thư Đảng ủy Quân chủng phòng không - không quân; Ủy viên Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội khóa 13,

Năm 2012, ông được thăng quân hàm Trung tướng.

Năm 2016, ông nghỉ hưu.